niedziela, 10 sierpnia 2014

Na Babią Górę

Babia Góra to najważniejszy wierzchołek Beskidu Żywieckiego i również generalnie całych Beskidów. Większe wzniesienia, na terenie kraju są jedynie w Tatrach. Określana jest z tej przyczyny także Królową Beskidów. Masyw Babiej Góry rozpościera się od Przełęczy Jałowieckiej do Przełęczy Krowiarki (separującej go od masywu Policy) i ma on blisko 10 kilometrów rozciągłości. Dwa najistotniejsze czubki tego masywu to Diablak - adekwatna Babia Góra (1725 m. n. p. m.) i Cyl - Mała Babia Góra (1517 metrów nad pułapem morza). Odseparowane są one Przełęczą Brona. Północne stoki masywu są strome, urwiste, skaliste z wielką ilością rumoszu skalnego. Urozmaicona morfologia terenu przekłada się na znaczne mnogość siedlisk.



Południowe zbocza są dużo bardziej łagodne, a morfologia obszaru jest bardziej jednostajna. Zróżnicowany krajobraz stoków północnych podziwiać można idąc Percią Akademików - żółtym szlakiem ze schroniska na Markowych Szczawinach na wierzchołek Babiej Góry. Granią masywu idzie europejski dział wodny. Strumienie spływające z północnych zboczy masywu są dopływami Wisły i są fragmentem zlewiska Bałtyku. Strumyki po stronie południowej kierują się w stronę Dunaju, a ich wody kierują się do Morza Czarnego. W masywie znajduje się kilka niewielkich stawów. Największy z nich, Mokry Stawek znajduje się obok niebieskiego szlaku z Przełęczy Krowiarki na Markowe Szczawiny. posiada on wielkość 450 metrów kwadratowych. Babia Góra określana jest też Kapryśnicą ewentualnie Matką Niepogód. Mówi to wiele o aurze w tym rejonie. Jest ona zmienna i kapryśna. Im wyżej tym klimat staje się cięższy, zima utrzymuje się dłuższy okres a lato jest krótsze. Idąc na wierzchołek Babiej Góry można obserwować standardowy piętrowy układ roślinności.  Obszar regla dolnego rozciąga się od około 700 do 1150 metrów nad poziomem morza. Pospolitym zespołem roślinnym w tym piętrze jest las bukowy - buczyna karpacka. W jej runie znajduje się serię swoistych roślin np. żywiec gruczołowaty (zakwitający wczesną wiosną). Oprócz tego  występują tu również bory jodłowo - świerkowe i lasy jodłowe. W miejscach wilgotnych przykładowo nad potokami zastać można olszyny. Lasy regla dolnego na Babiej Górze w dużym stopniu zachowały swój naturalny charakter. Są to pozostałości pierwotnej puszczy karpackiej, jaka w dawnych czasach porastała całe Beskidy. Regiel górny dochodzi na Babiej Górze mniej więcej do wysokości 1360 metrów. Opanowany jest on przez bór świerkowy. Tu i ówdzie, gdy teren jest niestabilny pojawiają się płaty jaworzyny karpackiej, w jakiej panują klon jawor oraz jarząb pospolity. W górę, aż do wysokości 1650 metrów, leży piętro kosodrzewiny, a ponad nim  piętro alpejskie z murawami alpejskimi. Granica między reglem górnym, a kosodrzewiną nie jest ostra.


Roślinami standardowymi dla piętra kosodrzewiny są: sosna kosa (kosodrzewina) o charakterystycznej, zbitej morfologii, jarząb pospolity, wierzba śląska i porzeczka skalna. W niektórych położeniach znaleźć można wawrzynka wilczełyko. Nagminna jest borówka czarna a także brusznica. Pojawia się omieg górski i jałowiec halny. W masywie Babiej Góry rozpoznano przeszło dwieście gatunków mchów oraz 1300 gatunków grzybów i porostów.


Wartościowymi roślinami, jakie mają tu wyłączne w Polsce stanowiska są rogownica alpejska i okrzyn jeleni (ikona Babiogórskiego Parku Narodowego).  Niezwykle zasobna jest fauna tego obszaru. Występuje tu około czterech tysięcy gatunków owadów. Obecnych jest tu szereg gatunków drapieżnych ssaków: niedźwiedź brunatny, ryś, wilk, lis, borsuk, tchórz, kuna, wydra tudzież gronostaj. Z interesujących ptaków przytoczyć można głuszca, puszczyka, puchacza, i sowę uszata. Morfologia terenu w rejonie wierzchołkowym jest specyficzna. Sam szczyt wygląda z daleka jak usypana kupka kamieni. Pod szczytem, po północnej stronie rozciągają się gołoborza, które usiłuje podbić flora zielna.